นักออกแบบ นักคิด และผู้ประกอบการ ในอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ไทย
“ไมตรี ศิริบูรณ์” หรืออีกชื่อที่คนรู้จักในนาม “อีสาน บอย ดรีม” ศิลปินรุ่นใหม่ชาวอุบลราชธานี ที่ได้รับการยอมรับทั้งในแง่ความเยี่ยมยอดในเชิงทักษะช่างในงานประณีตศิลป์และความคิดสร้างสรรค์
โชว์รูมของ “P.Tendercool” ที่ซ่อนตัวอยู่ในย่านเจริญกรุงดูอลังการด้วยโต๊ะไม้หลากรูปแบบที่กระจายตัวอยู่เต็มพื้นที่ และเบื้องหลังโต๊ะไม้สุดหรูเหล่านี้คือเหล่าช่างไม้ทีม P.Tendercool จำนวนสิบชีวิตที่เราเพิ่งจะเคยเห็นหน้าค่าตาจากนิทรรศการ Meet the Makers ที่จัดแสดงอยู่ในโกดังของแบรนด์บริเวณ Warehouse 30 ที่อยู่ตรงข้ามโชว์รูมนั้นเอง “เป็นความภูมิใจของเรานะครับ เวลาลูกค้าได้เห็นงานแล้วชอบ” พิเศก เขตสันเทียะซึ่งเป็นหัวหน้าทีมกล่าว
เมื่อเดือนมกราคม 2561 ในงาน maison & objet ที่ปารีส ประเทศฝรั่งเศส ผลงานเฟอร์นิเจอร์ brass armchairs ของแบรนด์ MASAYA โดยนักออกแบบ “อภิวัฒน์ ชิตะปัญญา” ได้รับการตอบรับอย่างมากจากผู้เข้าร่วมชมงาน ภายใต้แนวคิด “กิ่งไม้” ที่ดีไซเนอร์ได้ลดสกัดตัดทอนและใช้เทคนิคเหล็กหล่อแบบพิเศษที่ทำให้ผลงานเก้าอี้อาร์มแชร์ชุดนี้มีความเป็นธรรมชาติ ด้วยโครงสร้างของเส้นที่บางเบาเหมือนกิ่งไม้
ชื่อของ “อภิรัตน์ บุญเรืองถาวร” อาจจะไม่ได้เป็นที่รู้จักในวงกว้างในสาธารณะ แต่ในหมู่นักออกแบบและแวดวงงานออกแบบอุตสาหกรรม ‘อภิรัตน์’ ถือเป็นหนึ่งในดีไซเนอร์ที่หาตัวจับยาก ซึ่งโดดเด่นเรื่องงานออกแบบเฟอร์นิเจอร์
“เอกรัตน์ วงษ์จริต” นับเป็นนักออกแบบร่วมสมัยและดีไซเนอร์ชั้นครูของไทยที่มีบทบาทอย่างสูงในการทำให้งานที่ ผลิตด้วยมือและงานออกแบบไทยก้าวไปสู่แวดวงออกแบบระดับโลก โดยเฉพาะการเป็นภัณฑารักษ์ (Curator) ในโครงการที่ ประสบความสำเร็จมายาวนานอย่าง นิทรรศการ “Slow Hand Design” ที่นำเสนอสินค้าไทยในระดับสากล สนับสนุนจัดโดยกรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ ซึ่งปีนี้นับเป็นปีที่ 8 แล้วที่เขานำพารวบรวมและคัดสรรผลงานผลิตภัณฑ์ที่แสดงถึงความเป็นไทยไปแสดงใน งานระดับโลกอย่าง มิลานแฟร์ งานที่มีชื่อเสียงที่สุดด้านการนำเสนอแสดงสินค้าที่เน้นการออกแบบและความคิดสร้างสรรค์จากทั่วโลก
ในข้อมูลประวัติและความเป็นมา ขอนแก่นมีวัฒนธรรมการปลูกหม่อนเลี้ยงไหมมายาวนาน ทำให้ปัจจุบันเมืองแห่งนี้เป็นแหล่งผลิตวัตถุดิบอย่างเส้นไหมแหล่งใหญ่ของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีศักยภาพในการปลูกหม่อนเลี้ยงไหม ซึ่งมีกลุ่มผู้ปลูกหม่อนเลี้ยงไหมเป็นลำดับ 4 ของประเทศ หรือประมาณกว่า 8,565 ราย แบ่งเป็นเกษตรกรผู้ปลูกหม่อนเลี้ยงไหม สาวไหม และทอผ้าไหม 5,152 ราย ผู้ประกอบการทอผ้าไหม 2,382 ราย ผู้ประกอบการทอผ้า ฟอกผ้า และย้อมสี 644 ราย ร้านค้าจำหน่ายผ้าไหมและผลิตภัณฑ์จากหม่อนไหมที่ขึ้นทะเบียนไว้ จำนวน 38 ร้าน และเป็นแหล่งผลิตผ้าไหมที่สามารถผลิตผ้าไหมในแต่ละปีได้ไม่น้อยกว่า 150,000 เมตร ว่ากันว่าการที่ผ้าทอมือของขอนแก่นเติบโตเป็นเพราะเสน่ห์ของไหมมัดหมี่ที่แตกต่างจากที่อื่น ซึ่งเกิดจากความเฉพาะตัวของวิธีการมัดหมี่ และเทคนิคการทอที่ทำให้เกิดเอกลักษณ์ “ความเป็นชิ้นเดียวในโลก” ในทางเทคนิควิธีการทอแบบดั้งเดิมยังทำให้เกิดรอยซึมของสีที่วิ่งไปบนลวดลายที่ถูกมัด ที่ถึงแม้จะใช้ความแม่นยำในการทอมากแค่ไหนก็จะเกิดความเหลื่อมบนสีของเส้นไหม ซึ่งให้ความรู้สึกของความเป็นงานทำมือสุดมหัศจรรย์
ในแวดวงนักออกแบบ “จิตสิงห์ สมบุญ” อาจจะเป็นศิลปินนักออกแบบอิสระที่ทำงานออกแบบสินค้าแฟชั่นที่หลากหลายที่สุดคนหนึ่ง โดยผลงานการออกแบบของเขามีตั้งแต่การออกแบบเสื้อผ้า กระเป๋า รองเท้า เครื่องหนัง กระทั่งเครื่องประดับ แต่ถึงอย่างนั้นเราก็อาจจะไม่ได้มีโอกาสเห็นผลงานการออกแบบเครื่องเงินของเขามากนัก
‘COTH Studio’ ย่อมาจาก Creative Collaboration Thailand Studio ที่มีความหมายตรงตัวถึงการทำงานร่วมกับ ผู้อื่น หรือความร่วมมือทางความคิด ก่อตั้งโดย “ต้น” เฉลิมเกียรติ สมดุลยาวาทย์ (จบการศึกษาปริญญาโท ด้านออกแบบผลิตภัณฑ์จากรั้วศิลปากร) และ กวิสรา อนันต์ศฤงคาร (จบการศึกษาปริญญาตรี สถาปัตยกรรมภายในจากรั้วจุฬาลงกรณ์) คู่หูสองขั้วทางการออกแบบที่สามารถนำศาสตร์ทั้งสองมาผสมผสานให้กลายเป็นหนึ่งจนเกิดเป็น COTH Studio
จากที่เคยคิดตั้งคำถามว่าจะทำอะไรเมื่อเรียนจบ กระทั่งสตูดิโอคราฟ์เซรามิกเล็กๆ “ละมุนละไม คราฟท์ สตูดิ-โอ” (Lamunlamai Craft Studio) ถือกำเนิดมาครบ 4 ปี จนล่าสุดแบรนด์ละมุนละไมและคราฟท์สตูดิโอเล็กๆ แห่งนี้ได้ไปไกลถึงปารีส ประเทศฝรั่งเศส โดยได้ร่วมจัดแสดงในงาน Maison & Objet Paris 2018 งานแฟร์ที่ใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งของโลก และเมื่อเร็วๆ นี้พวกเขายังได้รับการคัดเลือกให้เข้าร่วมโครงการที่ใหญ่ที่สุดของไทยที่รวมสุดยอดนักออกแบบและงานคราฟท์ โดยได้เป็นส่วนหนึ่งภายใต้โครงการ ICON SIAM
การสร้างทีมฟุตบอล ยูไนเต็ด เป็นแนวคิด ที่ “ปลุก” และ “เปลี่ยน” เศรษฐกิจของจังหวัดบุรีรัมย์ให้เติบโต อย่างก้าวกระโดด แต่ละภาคส่วนมีความคึกคักขานรับกับก้าวใหม่ของบุรีรัมย์ ที่ตั้งเป้าสร้างความแข็งแกร่งให้กับชุมชนอย่างยั่งยืน เพื่อให้คนบุรีรัมย์มีโอกาสเติบโตอย่างมั่นคง มีความภาคภูมิใจในถิ่นที่อยู่อาศัยในฐานะเจ้าของจังหวัดร่วมกัน
ภาพที่ปรากฏเบื้องหน้าบนเวที Elle Fashion Week 2018 หนึ่งในเวทีแฟชั่นสำคัญระดับโลกปีล่าสุด คอลเลคชั่น “ภาพลวงตา” ซึ่งเป็นการทำงานร่วมกันของ Vinpattararin x Termtem Studio ถือเป็นภาพความสำเร็จในยุคใหม่ของการ นำพาผลงานแฟชั่นและผ้าไทย ไปอีกขั้นในเวทีโลก ด้วยการสร้างวัตถุสิ่งทอ (Textile) ที่น่าสนใจ ในการออกแบบและทำงานร่วมกันระหว่าง “แฟชั่น ดีไซเนอร์” และ “เท็กซไทล์ ดีไซเนอร์” บนโจทย์ผ้าจากวัสดุใหม่ (Material) ที่ทำให้คอลเลคชั่นนี้ได้งานที่สวย แปลกตา และได้รับการตอบรับอย่างมากบนเวทีแฟชั่นโลก
ปราชญ์ชาวจีนกล่าวไว้ว่า การศึกษาบทเรียนจากอดีต คือ การศึกษาอนาคตที่ดีที่สุด การจัดแสดงนิทรรศการ เรื่อง ผ้าบาติกในพระปิยมหาราช : สายสัมพันธ์สยามและชวา เพื่อระลึกถึงพระราชกรณีกิจในการเสด็จเยือนชวาในครั้งนั้น ณ “พิพิธภัณฑ์ผ้าในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์” บริเวณพระบรมมหาราชวัง ที่จะจัดแสดงตั้งแต่วันนี้ไปจนเดือนพฤษภาคม 2564 ต้องถือเป็นโอกาสที่ดี ของการศึกษาการออกแบบและแรงบันดาลใจของการออกแบบผ้าบาติค ในยุคปัจจุบันที่แนวโน้มการออกแบบตามแนวทางของอัตลักษณ์พื้นถิ่นกำลังได้รับความสนใจ
เมืองราชบุรีที่เดิมเป็นเมืองโอ่งขึ้นชื่อมากกว่า 60 ปี ถ้านึกถึงโอ่งมังกรก็ต้องรู้ว่ามาจากที่นี่ ‘ราชบุรี’ แต่เมื่อ 18 ปีที่แล้ว โอ่งมังกรราชบุรีเกือบจะกลายเป็นตำนาน จากวีถีชีวิตที่เปลี่ยนไปและจากปัจจัยทางเศรษฐกิจ ค่าแรงที่เพิ่มสูงขึ้นทำให้ร้านโอ่งหลายร้านปิดตัวลงไปมาก
อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย ขึ้นชื่อในเรื่องของฝีมือการทำทองลายโบราณ แต่ที่เรียกกันว่า ทองสุโขทัย จนกลายเป็นเอกลักษณ์นั้นก็มาจากฝีมือการทำทองของช่างสุโขทัยมีความประณีต มีชื่อเสียง โดยเฉพาะต้นตำรับก็คือ “ร้านบ้านทองสมสมัย” ที่มีการพัฒนาเทคนิคต่างๆ ตั้งแต่รุ่นคุณปู่ นายเชื้อ วงศ์ใหญ่ ถ่ายทอดมาสู่รุ่นคุณแม่ คุณสมสมัย เขาเหิน จนถึงรุ่น ปัจจุบัน คุณปราโมทย์ เขาเหิน
หน้าตาเปลญวนร่วมสมัย หรือบางคนเรียก เปลญวนดีไซน์ใหม่ ทั้งสีสันและดีไซน์การออกแบบที่แปลกสะดุดตา ทำให้ “เปลญวน” TIE&KNOT นั้นเป็นที่สนใจของผู้พบเห็นได้ไม่ยาก นอกจากความสวยงามและสีสันที่เข้ากับรสนิยมคนเมือง ในแง่ของการใช้งานยังให้ความนุ่มสบายยามใช้ และคุณภาพการผูกมัดที่มีความประณีต ทำให้ผู้ที่ได้มีโอกาสใช้งาน “เปลญวน” ต่างติดอก ติดใจกันถ้วนหน้า
ในบรรดาชุดศัพท์เรื่องสิ่งแวดล้อม Upcycle หรือการนำของเหลือใช้กลับมาใช้ซ้ำโดยเพิ่มมูลค่า อาจจะเป็นคำใหม่ที่คนไทยพึ่งจะรู้จักมาไม่นานนัก แม้กระทั่งในแวดวงนักออกแบบหรือดีไซเนอร์เอง Upcycling Design ก็พึ่งเริ่มแพร่หลายในวงกว้างหลังจากที่เป็นที่รู้จักในวงจำกัดอยู่ในกลุ่มนักออกแบบผู้สนใจเรื่อง “แฟชั่นที่ยั่งยืน” (Sustainable Fashion) ที่นำโดยไอคอนแบรนด์แฟชั่นระดับโลกอย่าง “ไอรีน ฟิชเชอร์” (Eileen Fisher) ซึ่งทำให้ในระยะหลังโลกแฟชั่นและการออกแบบหันมาให้ความสำคัญกับคำนี้มากขึ้น
ครูแกละ สุรินทร์ ยังเขียวสด ทายาทคนท่ี 7 ของนายสาคร ยังเขียวสด หรือท่ีรู้จักกันในนาม ครูโจหลุยส์ ศิลปินแห่งชาติสาขาศิลปะการแสดง (ละครเล็ก) ประจำปี พ.ศ. 2539 ผู้ก่อตั้งคณะหุ่นละครเล็กและโรงละครโจหลุยส์เธียร์เตอร์ ซึ่งภายหลังการเสียชีวิตของครูโจหลุยส์ ครูแกละได้ใช้ความถนัดในเรื่องการออกแบบและสร้างสรรค์การแสดง รับหน้าท่ีหลักในการกำกับการแสดงหุ่นละครเล็ก โดยประยุกต์และปรับรูปแบบให้เข้ากับยุคสมัย และสามารถเข้าถึงกลุ่มคนดูได้ทุกช่วงวัย
ทุกครั้งที่เดินตามท้องถนน เดินผ่านย่านชุมชน หรือเพลิดเพลินไปกับประเพณี และศิลปะการแสดง เราเคยตั้งข้อสังเกตหรือไม่ว่าสิ่งเหล่านี้คือ “วิถีชีวิต” ที่รายล้อมรอบตัว บางแห่งบ่งบอกถึงความเป็นย่าน บางพื้นที่อาจหล่อหลอมเป็นเมือง และมีอีกหลาย ๆ ครั้งที่เราพบว่า “วิถีชีวิต” ทำหน้าที่สื่อสารความเป็นเอกลักษณ์ไทย ที่ไม่ได้ถูกตีกรอบไว้เพียงแค่ วัดพระแก้ว ลายกนก หรือชุดไทยประจำชาติ เท่านั้น
จุดเปลี่ยนท่ีทำให้เด็กต่างจังหวัดคนหน่ึงเริ่มเห็นว่าตัวเองชอบศิลปะคือเมื่อสมัยม.4 เขามักไม่ชอบกลับบ้านเร็ว แต่จะชอบสิงสถิตอยู่ท่ีโรงเรียนจนกว่าประตูโรงเรียนจะปิด ซึ่งเป็นเวลาเดียวกับท่ีไฟของห้องดนตรีไทยยังคงเปิดอยู่ และช่วงเวลานั้นเองเป็น โอกาสท่ีทำให้พิเชษฐได้ลองเข้าไปทำความรู้จักและเล่นดนตรีไทย กระทั่งหลังจากนั้น เขาได้รับการฝึกโขนจากครูชัยยศ คุ้มมณี ครูโขนอาวุโสของกรมศิลปากร และจบการศึกษาระดับปริญญาตรี สาขานาฏยศิลป์ จากคณะศิลปกรรมศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
หลังจากท่ีเรารู้จักเขามาระยะหน่ึง เราพบว่าสิ่งท่ี “เชฟก้อง” หรือ ก้อง วุฒิชัย วงศ์ขจร กำลังทำอยู่นั้น ไม่ใช่เพียงแค่การทำอาหาร แต่มันคือการบอกเล่าเรื่องราวของอาหารเหนือด้วยวิธีใหม่ เขาได้แรงบันดาลใจจากชีวิตและประสบการณ์จริง เก่ียวกับวัตถุดิบทำอาหาร ในบริบทของวัฒนธรรมชาวเหนือ มาปรุง มาสร้างสรรค์แทนคำพูดทั้งหมดท่ีมีภายใต้ทักษะการปรุงและความรู้ระดับสากล
